Chỉ đến khi đọc nội dung, chị Hải mới giật mình thật sự: Trong số hàng trăm câu hỏi, có đến hơn 2/3 số câu hỏi có nội dung nhăng, thông tin rất vớ vẩn kiểu như: Nhà mồ là nơi có thể vào mà không thể ra, người chết là người không bao giờ phải lo âu nghĩ ngợi, phải luộc chín người khi gặp người sống
Cuốn “Hỏi đáp nhanh trí” nói ở trên có màu sắc bắt mắt, hình dáng nhỏ gọn kiểu bỏ túi, minh họa dí dỏm nên dễ suýt nữa các em nhỏ.
“Tôi không khỏi lo lắng khi con mình đọc những thông tin quá sức vớ vẩn này. Với Cục Xuất bản, mỗi năm có hàng vạn đầu sách, mỗi ngày có hàng trăm sách, trong khi số người đọc lưu chiểu thì chỉ.
Có được tờ giấy này, những nhà sách sẽ “đàng hoàng” tung các thể loại sách ra thị trường, trong khi NXB sẽ được hưởng một khoản “phí” huê hồng nhất mực. Một phụ huynh mua sách tại đây tỏ vẻ ngán ngẩm: “Người lớn đọc thì còn bật cười vì thấy quá nhăng, còn con trẻ mà đọc thì sẽ nghĩ: Đây mà là tác phẩm văn học kinh điển ư?”.
Cuốn truyện tranh Romeo&Juliet của Shakespear (NXB Kim Đồng) bày bán tại nhà sách Fahasa với câu từ khá buồn cười: “Ô Romeo, chàng đừng thề với ánh trăng luôn thay lòng đổi dạ ấy!”, “Ok!ok!”, “Nếu thề nguyền thì tình sẽ như ánh chớp lụi tàn”, “(Romeo nghĩ) Cô ấy luôn nói những lời có cánh”.
Đã đến lúc các nhà làm luật phải để tâm đến điều này để tránh phát hành ra thị trường những quyển sách kém chất lượng, ảnh hưởng xấu đến văn hóa đọc của các em thiếu nhi nói riêng và bạn đọc nói chung!” – ông Quang cho biết.
Đành rằng văn hóa đọc sách của trẻ thơ bây chừ có giảm, nhưng một quyển sách đẹp, bắt mắt, nội dung quyến rũ vẫn có tác dụng mạnh đối với tư duy của các em.
Không chỉ thế, nhiều tác phẩm văn học kinh điển thế giới “được” biến hóa câu chữ bằng những cuốn truyện tranh (kiểu comic) với lời lẽ nhăng nhít, tầm thường. Lâm thời “bỏ qua” sách giáo khoa và sách tham khảo, chỉ riêng các loại sách phổ cập tri thức văn hóa, tầng lớp (gọi chung là sách thiếu nhi) cũng đủ cảm giác như lạc trong ma trận.
Khi mục đích này được đẩy lên mức cao nhất thì tất quy trình hình thành nên một quyển sách đúng nghĩa không đâu cả. Vài người. Sách kém chất lượng đang ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý thiếu nhi. Các NXB thấy rằng sách vẫn là thị trường béo bở nên tìm mọi cách đầu tư nhằm mục đích kiếm tiền. Biết là vậy, song hiện vẫn chưa có hình phạt nào thật nặng cho các NXB làm những quyển sách độc hại, nhằng.
Việc kiểm duyệt đã vượt quá khả năng của họ!” – ông Quang nói. Khảo sát nhiều nhà sách ở Hà Nội như Huy Hoàng, Nguyễn Văn Cừ, Fahasa. Những chiêu trò kinh doanh Không ít phụ huynh khi cầm trong tay những cuốn sách nhảm trên đã đặt câu hỏi: Tại sao những cuốn sách này vẫn lọt ra thị trường? Ai là người kiểm duyệt nội dung? Về thắc mắc này, theo ông Nguyễn Đăng Quang – nguyên P.
Rất dễ tìm thấy nhiều sách thiếu nhi có nội dung kém chất lượng. Ngoài ra, với mục đích “móc” tiền độc giả, các nhà sách dùng một thủ đoạn là liên kết với các NXB để xin giấy bằng lòng kế hoạch xuất bản.
Lạc trong “ma trận” sách thiếu nhi Không khó khăn gì để tìm sách dành cho các em nhỏ, bởi bất cứ nhà sách nào của Hà Nội cũng có thể dễ dàng tìm thấy những loại sách này. Đây là hệ lụy của việc thị trường hóa lĩnh vực sách. Điều đáng nói là những cuốn sách này lại thuộc bản quyền của nhiều NXB uy tín như Kim Đồng, Văn hóa thông báo. TGĐ NXB Giáo dục VN: Quy trình rất đơn giản: Trước khi phát hành, NXB gửi nội dung đầu sách (chỉ là đề mục sách) lên Cục Xuất bản (Bộ TTTT) để xin “giấy chấp thuận kế hoạch xuất bản”.
Nỗi bức xúc của phụ huynh này không phải là không có cơ sở. Khiến không ít phụ huynh cảm thấy hoang mang mỗi lần chọn sách cho con, khi mà năm học mới đang đến gần. Theo ông Quang, cả nước có hơn 60 NXB thì có hơn 50% số NXB dùng hình thức móc nối này, với lý do: Không đủ vốn để làm sách, hệ thống tiêu thụ kém, thậm chí không ít NXB xem đây là nguồn thu chính để duy trì hoạt động kinh dinh.
Sau khi có giấy phép này, họ có thể in và về nguyên tắc, trước khi phát hành sẽ phải nộp lưu chiếu cho Cục Xuất bản để cục này hậu kiểm nội dung, sau khi hậu kiểm mới được phát hành rộng rãi.
Cái này mà gọi là kiến thức sao? Hay chỉ ảnh hưởng đến tư duy, lối suy nghĩ của các cháu mà thôi?” – chị Hải bức xúc. Và như thế, khâu kiểm duyệt thông báo xem như bỏ ngỏ. PGS-TS Trịnh Hòa Bình – GĐ TT Điều tra dư luận từng lớp - Viện từng lớp học: Sách thiếu nhi kém chất lượng như hiện cho thấy các NXB đang rất thiếu chuyên nghiệp về chuyên môn. “Khâu hậu kiểm lỏng lẻo đành rằng, nhưng cũng chưa có cơ sở pháp lý để quy nghĩa vụ cho các NXB.
Không chỉ sách dịch, ngay cả truyện cổ tích trong nước, khi chuyển thể sang truyện tranh cũng bị phóng tác thái quá, dùng những ngôn từ thô tục, xưng hô “mày, tao” kèm những khẩu ngữ tầm thường, yêu đương dung tục. Chính nội dung sách đang quá xem nhẹ gây ảnh hưởng trực tiếp đến khuynh hướng sở thích, cách cảm, cách nghĩ về cuộc sống xung quanh các em.
“Nhưng thực tiễn, rất nhiều NXB đã “quên” nộp lưu chiếu mà vẫn phát hành sách thường ngày.
